To nie tylko jeden z najbardziej znanych rysunków Leonarda da Vinci, ale najczęściej reprodukowany obraz w mediach. Znajduje się często w różnych podręcznikach, jest wykorzystywany w reklamach i plakatach, a nawet w filmach – wystarczy przypomnieć niejednoznacznie zaakceptowane przez opinię publiczną i krytykę „Kodu Da Vinci”. Taka sława wynika z najwyższej jakości obrazu i jego znaczenia dla współczesnego człowieka. „Człowiek witruwiański” jest także arcydziełem sztuki i owocem badań naukowych.
Ten rysunek powstał jako ilustracja do książki Leonarda, poświęconej jednemu z dzieł Witruwiusza – słynnego rzymskiego architekta. Podobnie jak sam Leonardo, Witruwiusz był niezwykle utalentowanym człowiekiem o najszerszych zainteresowaniach. Dobrze znał mechanikę i posiadał wiedzę encyklopedyczną. Zainteresowanie Leonarda tą niezwykłą osobą jest zrozumiałe, ponieważ on sam był bardzo wszechstronną osobą i lubił nie tylko sztukę w różnych jej przejawach, ale także naukę. „Człowiek witruwiański” jest dowcipnym i zaawansowanym sposobem wykazania doskonałych proporcji postaci ludzkiej.
Figura przedstawia postać mężczyzny w dwóch pozycjach. W tym przypadku kontury obrazów nakładają się na siebie i wpisują odpowiednio w kwadrat i okrąg.
Oba kształty geometryczne mają wspólne punkty styku. Ten obraz pokazuje, jakie powinny być prawidłowe proporcje ciała mężczyzny zgodnie z opisem pozostawionym przez Witruwiusza w jego książce „O architekturze”. W szerokim sensie pojęcie architektury można zastosować do zasad struktury ludzkiego ciała, co z powodzeniem zademonstrował Leonardo da Vinci.
Rola „Człowieka witruwiańskiego” w rozwoju sztuki i rozkwicie włoskiego renesansu jest niezwykle wielka.
Po upadku Cesarstwa Rzymskiego, liczne wiedza poprzednich pokoleń o ludzkich proporcjach i budowie ciała została utracona i stopniowo zapomniana. W sztuce średniowiecznej wizerunki ludzi różniły się znacznie od tych, które były w starożytności. Leonardo był w stanie zademonstrować, w jaki sposób boski cel znajduje odzwierciedlenie w strukturze ludzkiego ciała. Jego rysunek stał się wzorem dla artystów wszech czasów.
Nawet wielki Le Corbusier wykorzystał go do stworzenia własnych dzieł, które wpłynęły na architekturę całego XX wieku.
Ze względu na symbolikę obrazu wielu uważa to za odbicie struktury całego wszechświata. Oprócz ogromnego znaczenia historycznego i naukowego „Człowiek witruwiański” niesie znaczne obciążenie estetyczne. Obraz jest wykonany z cienkich, precyzyjnych linii, które doskonale oddają ludzkie formy.
Obraz stworzony przez Leonarda jest bardzo ekspresyjny i niezapomniany. Trudno znaleźć cywilizowanego człowieka, który nie widział tego obrazu i nie zna jego autora.