Fresk Michelangelo Buonarroti „Sąd Ostateczny”. Rozmiar obrazu to 1370 x 1220 cm. Największym dziełem malarskim Michała Anioła z drugiej ćwierci XVI wieku był Sąd Ostateczny, ogromny fresk na ścianie ołtarza Kaplicy Sykstyńskiej.
Temat religijny Michała Anioła uosabia ludzką tragedię kosmicznej skali.
Wielka lawina potężnych ludzkich ciał – wzniosłych prawych i grzeszników pogrążonych w otchłani, Chrystusa, który stwarza dwór, jak grzmot przeklinający zło na świecie, pełen gniewnych męczenników, którzy, wskazując na narzędzia swojej męki, żądają zemsty za grzeszników – wszystko wciąż pełen buntowniczego ducha. Ale chociaż sam temat ostatecznego wyroku ma na celu uosobienie triumfu sprawiedliwości nad złem, fresk nie zawiera afirmującej idei – wręcz przeciwnie, jest postrzegany jako obraz tragicznej katastrofy, jako ucieleśnienie idei upadku świata. Ludzie, pomimo ich przesadnie potężnych ciał, są tylko ofiarami wiru, który je podnosi i obala.
Nie bez powodu takie kompletne obrazy przerażającej rozpaczy znajdują się w kompozycji, jak święty Bartłomiej, trzymający w ręku skórę oderwaną od niego przez dręczycieli, gdzie zamiast twarzy Świętego Michała Anioła przedstawiał własną twarz jako zniekształconą maskę. Kompozycyjna decyzja fresków, w której, w przeciwieństwie do jasnej organizacji architektonicznej, podkreślana jest żywioł, jest zgodna z planem ideologicznym.
Indywidualny obraz zdominowany wcześniej przez Michała Anioła jest teraz uchwycony przez ogólny przepływ ludzki, w którym artysta robi krok do przodu w porównaniu z bliskością samodzielnego indywidualnego obrazu w sztuce Wysokiego Renesansu. Ale, w przeciwieństwie do weneckich mistrzów późnego renesansu, Michał Anioł nadal nie osiąga stopnia wzajemnego powiązania między ludźmi, kiedy pojawia się obraz pojedynczego ludzkiego kolektywu, a tragiczny dźwięk obrazów „Sądu Ostatecznego” tylko się z tego wzmaga. Nowość w malarstwie Michała Anioła Buonarrotiego i stosunek do koloru, który tu nabył, jest nieporównywalnie większy niż wcześniej, działalność figuratywna.
Samo porównanie nagich ciał z samym fosforyzującym odcieniem popielato-niebieskiego nieba przynosi freskowi dramatyczne napięcie.
Nad freskiem „Sąd Ostateczny” artysta Michał Anioł umieścił obraz starotestamentowego proroka biblijnego Jonasza, który ma pewien alegoryczny związek z tematem religijnym apokalipsy. Ekstatyczna postać Jonasza znajduje się nad ołtarzem i pod sceną pierwszego dnia stworzenia, do którego odwraca się jego wzrok. Jonasz jest zwiastunem Zmartwychwstania i Życia Wiecznego, gdyż, podobnie jak Chrystus, który spędził trzy dni w grobie przed wniebowstąpieniem do nieba, spędził trzy dni w brzuchu wieloryba, a następnie został przywrócony do życia. Uczestnicząc we Mszy św.
Przy ścianie ołtarza Kaplicy Sykstyńskiej z wielkim freskiem „Sąd Ostateczny”, wierni przyjęli komunię tajemnicy zbawienia obiecanego przez Chrystusa.