Katarzyna I Alekseevna, Wszechrosyjska Cesarzowa, urodziła się 5 kwietnia 1684 r. W Inflantach, w chłopskiej rodzinie Skavronskych, pochodzenia litewskiego lub łotewskiego. Kiedy została ochrzczona zgodnie z obrządkiem katolickim, otrzymała imię Marta. Utraciwszy rodziców wcześnie, znalazła schronienie u ciotki Veselovskiej, która mieszkała w Kreuzburgu, skąd w wieku 12 lat poszła służyć nadzorcy Marienburg Gluck i dorastała z jego dziećmi.
Protestancki teolog i uczony lingwista, Gluck kształcił ją w zasadach wiary luterańskiej, ale nie nauczył się czytać i pisać. W osiemnastym roku życia Marta poślubiła szwedzkiego Dragoon Johann, który wkrótce udał się z pułkiem na marsz. Po zdobyciu Marienburga w 1702 r. Przez Rosjan została schwytana i dzięki swemu pięknu i żwawości udała się do Szeremietiewa, a następnie do Mienszikowa.
W 1703 roku car Piotr zobaczył Marthę i wkrótce umieścił ją w wiosce Preobrazhensky wśród dworskich panien Carewny Natalia, gdzie przeszła na prawosławie i otrzymała imię Ekaterina Aleksiejewna, ponieważ jej ojcem chrzestnym był Carewicz Aleksiej.
Kto wiedział, jak łatwo zastosować się do wszystkich okoliczności i nigdy nie stracił swojej obecności umysłu, Katarzyna zyskała ogromny wpływ na Piotra, po przestudiowaniu jego charakteru i nawyków i stała się dla niego niezbędna zarówno w radości, jak iw żalu. W 1711 r. Towarzyszyła carowi w kampanii pruskiej i dzięki swojej zaradności zrobiła wielką przysługę Piotrowi i Rosji. Po powrocie do Petersburga 19 lutego 1712 r. Piotr zawarł z nią oficjalne małżeństwo, a jednocześnie obie ich córki, Anna i Elżbieta, zostały “ukoronowane”.
Po śmierci Carewicza Aleksieja Piotr zaczął widzieć swojego przyszłego następcę w żonie, ale jego pasja do aparatu Junker Mons zadał Piotrowi straszny cios; wykonując faworyta, król złamał wolę, w której tron miał udać się do Katarzyny. Po śmierci Piotra, który nie miał czasu ogłosić swojej ostatniej woli, decyzja o sukcesji przeszła w ręce “najwyższych mistrzów” – członków Senatu, Synodu i generałów, którzy przybyli do pałacu w nocy z 27 na 28 stycznia 1725 r. Wśród nich były dwie strony. Przy wsparciu P. A. Tołstoja i pułków gwardii otaczających pałac Ekaterina Aleksiejewna została ogłoszona cesarzową.
Energiczny i inteligentny towarzysz Petera znalazł się, poza wąską sferą stosunków rodzinno-sądowych, całkowicie niezdolny do niezależnej działalności państwa. Nie miała wykształcenia, doświadczenia w biznesie, nawet polowania, ale tylko jedną od dawna pasję do przyjemności. Przeniosła ciężar rządu na osobę, która była już blisko niej, której interesy były mocno związane z jej zainteresowaniami – Mienszikowem.