Obraz Sandro Botticellego „Oszczerca”. Wielkość kreatora 62 x 91 cm, drewno, tempera. Czy w okresie, gdy Florentczycy byli pod hipnotycznym wpływem kazań Savonaroli, Botticelli dał sobie tylko obraz religijny?
Fakty dotyczą czegoś innego. Botticelli utrzymywał silne więzi ze swoim patronem Lorenzo di Pierfrancesco, dekorował swoje wille, pisał dla niego „pewne rzeczy”. . Artysta utrzymywał kontakty z wieloma innymi zwolennikami kultury medycznej.
W połowie lat czterdziestych XIX wieku starożytne obrazy nie zostały przez niego całkowicie odrzucone, chociaż zmieniła się mentalność i język artystyczny mistrza. Trendy religijne i świeckie współistniały na obrazie artysty Sandro Botticellego.
Obraz jest napisany dla Antonio Segniego, erudyty i przyjaciela Botticellego. Jego fabuła sięga do traktatu o zniesławieniu Lukiana, gdzie w szczególności opisany jest obraz starożytnego greckiego artysty Apellesa; fabuła znajduje się także w „Książkach o malarstwie” Albertiego, w których radzi się artystom, aby znajdowali tematy z poetów i mówców, zwłaszcza tych starożytnych. Jeden z pierwszych mistrzów renesansu ucieleśniał tę „historię” Botticellego.
Jego fabuła jest następująca. Król Midas, który zasiada na tronie, szepcze w uszach swego osła dwie przebiegłe postacie – Ignorancję i Podejrzenie. I oszczerca – piękna dziewczyna z przebranym za niewinność – a jej zazdrosna zazdrość jest wleczona do cara przez włosy oskarżonych.
Obok oszczercy są niezmienni towarzysze – oszustwo i oszustwo, które go podtrzymują i powiększają: jeden skrapia się kwiatami, drugi splata perłową nić we włosach. W oddali pojawiają się jeszcze dwie postacie – wyrzuty sumienia, stara kobieta „ubrana w stroje pogrzebowe” i naga Prawda, która podnosi wzrok i gest ręki.
W połączeniu z mieszanką figur w prawej części kompozycji postacie te wydają się szczególnie samotne. Botticelli przeszywa obraz nerwowym, jakby „gadającym” pulsem. Linia, która straciła dawną powietrzność, rozwija się gwałtownie i energicznie, zauważając znaczne przerwy w konstrukcji.
Obrazy mitologicznych postaci na obrazie artysty niosą ślady ich złośliwej lub cnotliwej istoty.
Alegoria niewinnie oszczerstw obejmuje wieczne znaczenie, ale jest także związana z Florencją pod koniec XV wieku, czasem podejrzeń, potępień i okrucieństwa w imię „prawdy”. Jednak Botticelli interpretuje rzeczywistą fabułę antyczną. Scena rozgrywa się na tle błyszczącej, fantastycznej architektury z marmuru.
Ozdobiona jest posągami i płaskorzeźbami, które w swojej „żywotności” są gotowe do opuszczenia muru. W przedstawieniach bohaterów wykorzystuje motywy swojego wczesnego „pogańskiego” malarstwa, ale formy są teraz suche i prawie pozbawione życia.
Czuje się podejście kryzysu – odrzucenie piękna świata, do którego wkrótce nadejdzie artysta. Wyrazić wszystkie postacie na obrazku. Artysta przekazał w każdym z nich istotę różnych cech moralnych. Król Midas, którego widzimy na tronie, jest złym sędzią: zgodnie ze starożytnym mitem wolał grę tego drugiego w muzycznym konkursie Apollo i Pan, za który, jak nieświadomy Apollo, przyznał mu uszy osła.
Tu iw „oszczerstwie”, słuchając oszczerstwa ignorancji i podejrzeń, dwóch kobiet o złych twarzach i sztucznych grymasach przypominających węża, wyciąga słaby, niepewny gest w stronę oskarżonego. Figury Prawdy i Pokuty skierowane są do umysłu widza.
W ich interpretacji artysta posługuje się językiem elokwencji, retoryki. Są wezwani do przekazania idei wartości Prawdy, która jest często lekceważona na świecie. Artysta zaludnił salę tronową króla Midasa różnymi postaciami i scenami z pogańskiej i chrześcijańskiej kultury.
Jest to swego rodzaju muzeum tematów moralnych – od mitu Prometeusza po proroków i świętych Starego Testamentu. Botticelli entuzjastycznie oddaje się interpretacji tych motywów, które stanowiły repertuar sztuki renesansowej. Rzeźbiarskie postacie i sceny otrzymują witalność, tak jakby były w stanie prowadzić oddzielne istnienie w wyimaginowanej przestrzeni.
(1 votes, average: 5,00 out of 5)