Płótno „Sąd Ostateczny” powstało w latach 1896 – 1904, między innymi dla Katedry św. Jerzego w mieście Gus-Khrustalny z Regionu Vladimir, na zlecenie największego hodowcy i filantropa Yu S. S. Nechayeva-Maltseva, który zbudował tę katedrę. Artysta wykonał kilka prac na temat religijny, ale „Sąd Ostateczny” miał zająć centralne miejsce w katedrze.
Artysta wykonał dużą liczbę szkiców do obrazu, więc znajomi i przyjaciele, którzy zobaczyli te szkice w warsztacie Wasnetsowa, wykazali duże zainteresowanie obrazem. Najpierw artysta zaproponowano wystawienie obrazu w Galerii Trietiakowskiej, ale pomysł ten nie powiódł się, ponieważ wymiary obrazu były znacznie większe niż wielkość pomieszczenia. Niemniej jednak taka wystawa odbyła się w lutym 1904 r. W Muzeum Historycznym w Moskwie. Nowa praca wywołała liczne reakcje w prasie, głównie entuzjastyczne.
Później obraz wraz z innymi wykonanymi dla katedry był wystawiany dwukrotnie: w salach Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu i ponownie w Muzeum Historycznym w Moskwie.
W końcu, w 1910 roku, obrazy zostały dostarczone do miejsca przeznaczenia i umocnione na murach katedry św. Jerzego, gdzie na krótko znaleźli pokój.
Wkrótce po rewolucji październikowej przerwano służbę w katedrze. W lutym 1923 r. Władze podjęły decyzję: „… puste pomieszczenia katedry św. Jerzego, aby przekazać instytucję kulturalną i edukacyjną…” Boże?
Później katedra była wykorzystywana jako warsztat, a następnie jako kino.
Tymczasem obrazy zostały zabrane do katedry Wniebowzięcia Władimira. W razie potrzeby odebrane bez zachowania ostrożności. Co więcej, obraz „Sąd Ostateczny” spadł na duży słup, wyrywając go na dole i pospiesznie zszywając sznurkiem.
A przed tym został złożony kilka razy i potarł fałdy.
W latach 80. ubiegłego stulecia podjęto decyzję o ponownym przywróceniu katedry św. Jerzego w Gus-Khrustalny, a także przywróceniu obrazów Vasnetsova do ich dawnego miejsca.
„Sąd Ostateczny” był w poważnym stanie. Dlatego został przydzielony do przywrócenia brygady konserwatorów Leningradu pod kierownictwem największego specjalisty A. Ya Kazakowa, znanego z restauracji murali katedry św. Izaaka, Peterhofu i Carskiego Sioła.
Kolosalny rozmiar wymagał dużego pomieszczenia, więc płótno zostało przywrócone w Pałacu Katarzyny Puszkina.
Prace prowadzone przez specjalistów były wyjątkowe pod względem zakresu i złożoności. Solidne płótno o wymiarach 700X680 centymetrów zostało przebite w ponad 70 miejscach, były liczne przerwy na krawędzi, przerwy. Płótno zostało poważnie zdeformowane, co spowodowało gruz, łuszczącą się farbę. Przeprowadzono około roku ciężkiej pracy. Specjalna komisja zaakceptowała pracę z oceną „doskonała”.
W 1983 r. Obraz zajął miejsce w katedrze św. Jerzego.
Artysta wcielił w obraz ideę wolnego moralnego wyboru człowieka między dobrem a złem. Praca nie była tylko ilustracją religijnej historii… Przed nim wszyscy mogli poczuć się w miejscu nieznanej duszy oczekującej na wyrok sądu najwyższego. Ludzie, którzy przyszli do katedry, musieli myśleć i wybierać „ścieżkę życia” „wolną wolę”. Vasnetsov wymownie wyjaśnia, że łuski w ręce anioła wchodzą w czyn nie tylko w momencie Sądu Ostatecznego.
Cała środkowa część obrazu jest postrzegana jako ogromna łuska, na kubkach, których tłumy sprawiedliwych i grzeszników, światła i ciemności… „Cała historia ludzkości jest walką człowieka bestii z duchowym człowiekiem…”, napisał artysta.
Dobro i zło na obrazie uosabiają postacie z historii rosyjskiej i chrześcijańskiej. Wśród sprawiedliwych są wyróżniające się postaci cesarzy bizantyjskich Konstantyna i Heleny, księżnej Olgi i księcia Włodzimierza, Aleksandra Newskiego i św. Sergiusza z Radoneża. Wśród grzeszników – cesarza Nerona, zdobywcy Batu, wschodnich despotów i kardynałów rzymskich… W tym samym czasie wprowadzono wiele postaci alegorii: Wiarę, Nadzieję, Miłość, Zofię, Miłosierdzie i innych – z jednej strony, az drugiej – Chciwość, Pijaństwo, Rabunek, Zły to.
D. Aktywnie używane teksty i napisy.
Religia, historia, folklor są tutaj powiązane. Więc skąpiec połyka złote monety – wygląda jak repin Iwan Groźny…
Jeden z krytyków napisał wiele lat temu: „Sąd Ostateczny” – seria symboli, czasami potężnych, czasem słabych, ale ogólnie nieodpartych. To straszne oratorium poza czasem i przestrzenią. Ale jest to jedna z tych niewielu prawdziwie artystycznych kreacji, które warto zobaczyć raz na zawsze. „I miał rację…
(1 votes, average: 5,00 out of 5)