Raj – Mikaloyus Ciurlionis

Raj   Mikaloyus Ciurlionis

Raj Prawdopodobnie w całej jego twórczości nie ma lżejszego i na pierwszy rzut oka radosnego obrazu niż „Raj”. Wydaje się, że we wszystkim jest przeciwieństwem „Prawdy”. Tutaj – noc i zamknięta przestrzeń, tutaj – dzień i otwarty wygląd dał; jest głuchota i mrok koloru, oto jasne i bogate kolory; jest tu plama kształtów i brak szczegółów, tutaj – klarowność konturów i detale aż do płatków rumianku i liści trawy.

Tutaj nocne stworzenia, które nie są ślepe w swojej hipnozie, lecą do śmiertelnego celu, a czujne gołębie są ptakami, które były używane nawet w dawnych czasach dla poczty, aby móc odróżnić drogę do odbiorcy nagrody.

To nie spalone zwłoki osiągnęły cel, który upadł, a aniołowie są owinięci w cierpienie i odpoczynek, czysti jak białe gołębie, dusze sprawiedliwych. Czy dobrze jest wiedzieć, czego chcesz, tak dokładnie, jak wyraźnie widać każde źdźbło trawy przed nosem? Czy dobrze jest osiągnąć ostateczny cel i wiedzieć, że wszystko: nic się już nie zmieni? Czy nie jest znudzona nawet błogością, jeśli jest wieczna? Dlaczego skrzydła tych nieśmiertelnych dusz, jeśli nie ma dla nich drogi powrotnej, i Bogu – tutaj, blisko – pozłacane kroki prowadzą?

Co ludzie mogą robić ideologicznie z natury, nie mając pojęcia, co robić skrzydlatymi, nie wiedząc, gdzie kierować ich lotem? Takie pytanie, które wykracza poza granice chrześcijaństwa i ogólnej religijności, pojawia się, gdy patrzymy na „ćmy”.

W losowo rozrzuconych pociągnięciach pędzla o nieokreślonym kolorze na koniec stopniowo rozpoznaje sylwetki kilku ćmy i kontury dużej liczby ich braci łączących się z półmrokiem. Czym jest ta dezorientacja niezliczonych mszyc, jeśli nie obrazem bezcelowej egzystencji małych ludzi? A jeśli w ogóle istnieje, w wielu przypadkach nawet nie rozumiesz: jest zmierzch lub kret rozpuszczający się w nich. Koryto pociągnięć pędzla i mnogość sylwetek sprawiają wrażenie ciasnych i, jakby to było, czujesz paskudną śliskość roju. Jak mogą się przenosić?

Z daleka… Ale są uskrzydlone. A może próbują rozproszyć się na wolność, na odległość, ale gdzie: wszędzie jest tak samo. Albo rozpuści się w szarej nicości, zniknie, cicho zniknie, nie będzie już głośno, Co mogą szeleścić te miękkie skrzydła?

Czy może lepiej nie myśleć? Tak łatwo nie zobaczyć niczego w tej pracy…

1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (1 votes, average: 5,00 out of 5)