Obraz włoskiego malarza Sebastiana Ricciego “Dzieciństwo cara Cyrusa Wielkiego”. Rozmiar obrazu to 259 x 201 cm, olej na płótnie. Cyrus II Wielki, założyciel perskiego królestwa Achemenidów, rządził od 558 rpne er Przystąpienie Cyrusa do “Historii” Herodota poprzedzone jest legendą o jego cudownych narodzinach i dzieciństwie.
Dziadek Kira, król Medów Astyages, otrzymał we śnie przepowiednię, że wnuk pozbawi go mocy i stanie się założycielem wielkiej mocy.
Król wydał rozkaz, by zabrać dziecko od córki i zabić go, ale dziecko zostało uratowane przez prostego pasterza i przyjęte do jego rodziny. Legenda mówi, że później Astyages rozpoznał swojego wnuka w chłopcu pasterskim i wysłał Cyrusa na dalekie krańce Medów, w Persji, gdzie mieszkał jego prawdziwy ojciec, władca Persów o imieniu Kambis. W 558 rpne er Cyrus II został królem Persji; za pięć lat w 553 rpne er Skłonił plemiona perskie do buntu przeciwko Medom i, po przejęciu stolicy Medów z Ekbatany, pozbawił króla Astyagesa.
Stolicą królestwa perskiego było miasto Pasargada założone przez Cyrusa. Po zajęciu ziem należących do Medów, Asyrii, Armenii, Kapadocji i Partii stała się częścią Perskiej Mocy. Przez dekadę Persowie podbijali królestwo Lidii i podporządkowali sobie plemiona żyjące na irańskich wyżynach iw Azji Środkowej.
Pod koniec 540 roku. BC er granice królestwa Cyrusa dotarły do rzeki. Syrdarya i ostrogi Hindukuszu. W 539 pne er Cyrus zwrócił swoją armię przeciwko Babilonowi i zdobył ją.
Oddziały Persów nie spotkały się z oporem mieszkańców miasta.
Przemówienia proroków biblijnych przedstawiają Cyrusa jako wykonawcę woli Boga, który chciał ukarać Babilon i uratować naród żydowski od długich lat niewoli babilońskiej: , ze swoim ukłonem w słomie niesionej przez wiatr… A Babilon, piękno królestw, pycha Chaldejczyków, zostanie obalony przez Boga, … ale nigdy nie zaludniony i nie będzie w nim mieszkańców podczas narodzin, Arabowie nie będą namiotować, a pasterze ze stadami nie spocznie Jestem…”. Klinowy napis na tak zwanym “Cyrus Cylinder”, który miał utrwalić zwycięstwo Cyrusa nad Babilonem, zachował tytuł “król pokoju, wielki król, król Babilonu, król Sumeru i Akkad, król czterech krajów”.
Pierwszoosobowa królewska inskrypcja donosiła: “Kiedy pokojowo wszedłem do Babilonu, a w radości i radości w pałacu zajęłem królewskie mieszkanie, Marduk, wielki władca, skłonił szlachetne serce ludu Babilonu do mnie, aby codziennie myślał o jego czci. Moi liczni żołnierze wkroczyli pokojowo do Babilonu, wszyscy królowie, którzy siedzieli w pałacach wszystkich krajów świata, od Morza Górnego po Dolne i w namiotach żywych królów Zachodu, wszyscy razem przynieśli swój ciężki danin i pocałowali moje nogi w Babilonie “. Król starał się sprowadzić lud Persów, których ziemie zostały zrujnowane przez władców królestwa Babilonu.
Cyrus zwrócił Żydów, którzy byli w niewoli do swojej ojczyzny, nakazał, aby święte świątynie, które zostały skradzione przez Nabuchodonozora, zostały im zwrócone i umożliwiły budowę nowej świątyni w Jerozolimie. Napis Cyrus podkreślał, że we wszystkich miastach od Aszszuru po Suzę zwrócił posągi starożytnych bogów, które zostały siłą zabrane do Babilonu i “pozwolili im zamieszkać tam na zawsze”. Król przyczynił się do odbudowy miast zniszczonych przez Nabuchodonozora i Nabonida i starał się ożywić swój dawny dobrobyt.
W pamięci ludów Wschodu założyciel państwa Achemenidów pozostał mądrym i uczciwym władcą, który zasłużył na przydomek Cyrus Wielki.
Zgodnie z legendą, którą mówi Herodot, Cyrus zmarł w 530 rpne. er przez rzekę Amu Darya na północno-wschodnich granicach swej wielkiej potęgi podczas wojny z koczowniczymi masagami. Tomiris, królowa Massagetów, nakazała odnalezienie ciała Cyrusa na polu bitwy i zanurzenie głowy zabitego króla w wypełnionym krwią futrze, aby władca Persji, spragniony nowych podbojów, mógł wreszcie zostać nasycony krwią. W pobliżu Persepolis ruiny mauzoleum zachowały się z płaskorzeźbą króla Cyrusa, wykonaną na rozkaz Camumbisa, z napisem: “Jestem królem Cyrus, Achemenides”.
Według opowieści starożytnych historyków Aleksander Macedoński podczas marszu wschodniego odwiedził grobowiec króla perskiego.
W mauzoleum wojownicy Aleksandra zobaczyli zabalsamowane ciało Cyrusa, które spoczywało w drogocennych szatach na łożu pokrytym drogimi dywanami i było otoczone złotymi naczyniami, ornamentami i bronią. Aleksander Macedoński poinstruował swojego bliskiego Arystobula, aby zadbał o bezpieczeństwo grobu swego wielkiego poprzednika.