W pracach Rembrandta nie ma bezpośredniego protestu przeciwko istniejącej rzeczywistości; lecz moralny ideał osoby, która rozwija ją i broni w swojej pracy, jest obiektywnie przeciwieństwem tej rzeczywistości.
Nie bez powodu jego dzieło ostatecznie okazało się obce holenderskiej burżuazji, która była mu współczesna, pozostała niezrozumiała, nieoceniona przez jego współczesnych. Jeśli wczesne historyczne obrazy Rembrandta nasycone duchem baroku, to od połowy lat 30. dzieła artysty w gatunku historycznym zaczynają nabierać innego charakteru. Prawdziwe ludzkie pasje przechodzą przez zewnętrzny patos, coraz bardziej teatralny dramat, „straszne” wydarzenie zastępuje prawdziwy dramat życia.
Te nowe cechy wyraźnie pojawiają się w obrazie Ermitażu „Zejście z krzyża”, napisanym w 1634 roku.
Noc. Smutna cisza. Milczący tłum ludzi otaczał ogromny krzyż, na którym ukrzyżowano Chrystusa. Przybyli na Kalwarię, by spłacić ostatni dług swojemu nauczycielowi. Zimnym światłem pochodni usuwają jego ciało z krzyża.
Jeden z mężczyzn, wspinając się po drabinie, wyciąga gwoździe, którymi Chrystus został ukrzyżowany na poprzeczce; inni zabierają jego ciało; kobiety przygotowują łóżko na resztki, rozkładając na ziemi duże ciężkie płótno.
Wszystko odbywa się powoli, w pełnym szacunku i smutku milczeniu. Doświadczenia publiczności są różne: niektórzy wyrażają gorzką rozpacz, inni – odważny żal, a jeszcze inni – budzący podziw horror; ale każdy z obecnych ludzi jest głęboko przesiąknięty znaczeniem wydarzenia. Smutek starego człowieka przyjmującego zmarłego Chrystusa jest nieograniczony. Trzyma go z zauważalnym wysiłkiem, ale bardzo ostrożnie, delikatnie, dotkliwie dotykając policzka do martwego ciała. Maria cierpi z powodu smutku.
Nie jest w stanie stać, traci przytomność, wpada w ramiona ludzi ostrożnie przytulających się do niej. Jej wychudzona twarz jest śmiertelnie blada, powieki zamknięte, osłabiona ręka wyciągniętej dłoni bezradnie zwiędła.
Obraz oddaje głęboką penetrację, prawdę życia. Tylko przesada niektórych ruchów i gestów przypomina barokowe hobby Rembrandta. Po raz pierwszy w pracy Rembrandta idea została jasno wyrażona w „Usunięciu z krzyża”, że wielkie wydarzenia życiowe, ciężkie próby losu, głębokie i szlachetne doświadczenia łączą ludzi.
Obraz pokazuje pojawienie się nowych trendów w sztuce Rembrandta, wyprzedza głęboki dramat jego późniejszych płócien.
(1 votes, average: 5,00 out of 5)