Kleryk jest jednym z najbardziej błyskotliwych portretów Albretha Dürera. Nie wiadomo, kto był prototypem przedstawionym na portrecie, twierdzili i uważali historycy sztuki, ale nie doszli do wspólnej opinii. Dlatego rozumiemy tylko terminy i wartość artystyczną obrazu.
Duchowny jest osobą, która wierzy, że religia powinna odgrywać zasadniczą rolę w życiu politycznym i duchowym społeczeństwa. Albrecht Durer wcielił się w postać duchownego z gorączkowym wyrazem twarzy. Bez myślenia, bez duchowości – tylko uparta wiara.
Widzi swoją misję w ochronie interesów Kościoła iw tym jest niezachwiany.
W tym okresie w społeczeństwie narastał ferment, ludzie byli niezadowoleni z rozprzestrzeniania się odpustów, które sprzedawano i uznawano za rozgrzeszenie. Papież Leon X doprowadził sprzedaż odpustów do skrajności. 31 października 1517 r. Marcin Luter przybił “95 tez” do drzwi kościoła zamkowego w Wittenberdze, w którym wypowiedział się przeciwko istniejącym nadużyciom Kościoła katolickiego, w szczególności przeciwko sprzedaży odpustów, która była początkiem reformacji.
Durer wyczuł intuicję artysty i przedstawił nie tylko duchownego – twierdzę. Zwróć uwagę na jego silny, uparty podbródek i silny wyraz twarzy. Nie cofnie się i nie podda się.
Reformacja jest już na progu, czeka nas zacięta i bezlitosna walka…
Kompozycja obrazu jest prosta, a kolorystyka jest powściągliwa, czarne ubrania na neutralnym tle podkreślają jasno oświetloną twarz. Nieznany duchowny ma piękne czerwonawe włosy, ale jego oczy z bardzo ciemnymi źrenicami przyciągają całą uwagę, wszystko w nich tonie – zarówno myśli, jak i nadzieje… Tylko brak elastyczności.
Co zaskakujące, nie jest tak, że Dürer natychmiast pojął psychologię człowieka, ale fakt, że wiedział, jak to wyrazić na płótnie. Przez wieki dociera do nas koncepcja artysty i istota jego pracy. Dlatego Albrech Durer jest genialnym artystą, a portret Duchownego jest jednym z jego arcydzieł.