To płótno nosi ślad geniuszu i nie ma analogów w gatunku portretowym. Akcja obrazu odbywa się w nocy w zaciemnionym pokoju, w którym grupa przyjaciół i podobnie myślących ludzi spotyka się, aby zobaczyć pokaz nowego urządzenia, pompy powietrza, którego cechy funkcjonalne są pokazane za pomocą ptaka dławiącego się w próżni.
Wright łączy wysoki dramat sceny z prozaiczną rzeczywistością i sprawia, że widz czuje się świadkiem eksperymentu, ostrożnie przenosząc swoje naturalne obserwacje na płótno. Brak centralnej postaci służy temu samemu celowi.
Obecność świec i ogólna atmosfera obrazu świadczą o wpływach Caravaggia, Rembrandta, Gerarda Dowa i innych, mniej znanych mistrzów.
Jako modele Joseph Wright wykorzystywał swoich przyjaciół i sąsiadów, skrupulatnie tworząc archetypy wieku, płci i zrozumienia sytuacji. Na przykład młoda para po lewej jest zbyt namiętna, aby zająć się tragicznym eksperymentem, który uniemożliwia ptakowi oddychanie, podczas gdy młode dziewczyny po prawej opłakują los kakadu. Ich ojciec próbuje ich pocieszyć, wyjaśniając, że nie całe powietrze zostanie usunięte, a ptak przeżyje. Więcej po prawej, dżentelmen z okularami w rękach, myślał o życiu, śmierci i miejscu osoby w tym systemie. Wright z Derby demonstruje swoją opinię na temat miejsca kobiet i mężczyzn w społeczeństwie oraz paradygmatu ich zachowania.
Mężczyźni polegają na myślach z logiką, podczas gdy kobiety mają tendencję do postrzegania wszystkiego emocjonalnie.
Warto zwrócić uwagę na realizm przedstawionego sprzętu. Pompa, która jest głównym urządzeniem w tej historii, odpowiada prawdziwym prototypom tamtych czasów. Ponadto można zobaczyć świecę, korek i półkule Magdeburskie, które służą do pokazania nacisku wywieranego przez próżnię, która odzwierciedla funkcje pompy.
Uważa się, że szklana kula i ludzka czaszka na tym obrazie przypominają śmierć, motyw powszechnie używany w dziełach Vanitasa, podkreślając przemijającą naturę ziemskich przyjemności i przemijalność życia.